โรงเรียนสุมเส้าพิทยาคารได้ศึกษา วิเคราะห์กระบวนการดำเนินการนิเทศการจัดการเรียรู้เชิงรุก
(Active Learning) เพื่อจะนำไปสู่การดำเนินงานให้สำเร็จลุล่วงไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้คือ วงจรเดมมิ่ง (Deming Cycle) ซึ่งประกอบไปด้วย Plan- Do- Check- Act และรูปแบบ APDER ของสุจินต์ ภิญญานิลและคณะ ประกอบด้วย Analysis- Plan- Do- Evaluation- Report จึงได้สังเคราะห์กระบวนการดำเนินงานโดยใช้วงจรคุณภาพของเดมมิ่ง PDCA และ รูปแบบ APDER ซึ่งมีกระบวนการและขั้นตอน ดังนี้
ขั้นตอนที่ 1 ประชุม วางแผน เตรียมการ (Plan) สร้างความตระหนักแก่ผู้บริหารและครู โดยประชุมชี้แจง ให้ความรู้ คณะครู และร่วมอภิปรายระดมพลังสมอง ความคิด ถึงวัตถุประสงค์การนิเทศภายใน แต่งตั้งคณะกรรมการวิเคราะห์ข้อมูลกำหนดแนวทางการดำเนินงาน วางแผนการดำเนินงานและกำหนดเกณฑ์การประเมินผลตามเป้าหมาย
ขั้นตอนที่ 2 ปฏิบัติการพัฒนานวัตกรรม (Do) เปิดชั้นเรียน–บันทึกคลิปวิดีโอการสอน บันทึกร่องรอยการเรียน
ผู้อำนวยการโรงเรียน หัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการและหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ร่วมกันนิเทศภายในโรงเรียน
ตามตาราง โดยสามารถทำการนิเทศได้ทั้งในห้องเรียนจริงและนิเทศแบบออนไลน์ นิเทศ ติดตาม ให้ความช่วยเหลือ
ขั้นตอนที่ 3 ติดตาม ตรวจสอบและประเมินผล (Check) การสะท้อนคิดหลังเปิดชั้นเรียน สรุปถอดบทเรียนและทบทวนกระบวนการจัดการเรียนการสอน สรุปผลการนิเทศชั้นเรียน ประเมินผลการจัดการเรียนการสอนโดยคณะกรรมการนิเทศชั้นเรียน และเสนอแนะกิจกรรมเสริมวิชาการให้เข้มข้น เช่น อบรมเชิงปฏิบัติการ “การใช้แนวทาง Active Learning ในการจัดการเรียนการสอนและกระบวนการ PLC เพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษา”
ขั้นตอนที่ 4 ค้นหาแนวปฏิบัติที่ดี (Analyze) ดำเนินการรวบรวมข้อมูลเพื่อหานวัตกรรมการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ ประชุมสรุปผลการพัฒนานวัตกรรมภายในโรงเรียนแบบร่วมมือ รายงานผลการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อให้ได้มาซึ่งนวัตกรรมการจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอนแต่ละคน นำผลที่ได้จากการใช้นวัตกรรมในโรงเรียนมาพัฒนาปรับปรุง นำเสนอผลการพัฒนา ประชาสัมพันธ์และรายงานให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
โดยกระบวนการ 8Co-POTAE ได้จากการสังเคราะห์เอกสารทางวิชาการต่างๆที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งได้นำกระบวนการนี้ไปประยุกต์ใช้กับกระบวนการจัดการนิเทศชั้นเรียนในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้และได้นำผลที่ได้จากการใช้จริง มาเผแพร่และเป็นแนวทางใหผู้ที่ได้รับรู้เอาไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของโรงเรียน
รูปแบบการพัฒนากระบวนการนิเทศการจัดการเรียนรู้แบบเชิงรุก(Active Learning)
ด้วยกระบวนการ“8Co-POTAE”
P – Planning (การวางแผน) ร่วมอภิปรายระดมพลังสมอง วางแผนการนิเทศการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ออกแบบกิจกรรมเชิงรุก การใช้เทคโนโลยี กำหนดกิจกรรม ตารางการนิเทศ ผู้รับผิดชอบ กำหนดเกณฑ์ ขอบเขตเนื้อหาที่จะนิเทศ รูปแบบหรือกระบวนการ เทคนิค วิธีการ กิจกรรมการประเมินผลหลังการนิเทศ
O – Observe (สังเกตอย่างเข้าใจ) นิเทศแบบไม่เน้นการจับผิด แต่เน้นการสังเกตเพื่อเข้าใจบริบทการเรียนรู้ ใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบเชิงรุก โดยใช้รูปแบบLCSR ดังนี้ Learning (ให้ความรู้), Coaching (ชี้แนะ), Sharing (แลกเปลี่ยนเรียนรู้), Reinforcing (เสริมกำลังใจ)
T – Transform (พัฒนาและทดลองใช้) ครูปรับและทดลองใช้แนวทางใหม่ๆ จากผลของการสังเกตชั้นเรียนและการนิเทศ รวมทั้งทดลองใช้เครื่องมือในการพัฒนา และสนับสนุนการพัฒนาผ่าน PLC หรือ Coaching
A – Analyze (วิเคราะห์และสะท้อน) กำกับ ติดตาม ตรวจสอบการนิเทศการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ทั้งระบบ ครูและผู้บริหารสะท้อนผลร่วมกัน วิเคราะห์จุดเด่น จุดควรปรับปรุง จากหลักฐานจริงในชั้นเรียน เช่น ภาพถ่ายกิจกรรม วิดีโอ การประเมินของนักเรียน
E – Evaluate (ประเมินและต่อยอด) ประเมินความเปลี่ยนแปลงทั้งจากครูและนักเรียน สรุป ถอดบทเรียนและทบทวนกระบวนการจัดการเรียนการสอน และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้โดยใช้กระบวนการชุมชนแห่งการเรียนรู้ (PLC) ต่อยอดองค์ความรู้จากแนวปฏิบัติที่ดีสู่เวทีแลกเปลี่ยนอยู่เสมอ
8Co (8 Cooperative) คือ การร่วมมือกันในกระบวนการนิเทศการจัดการเรียนรู้แบบเชิงรุก (Active Learning) ได้แก่ ๑) Co1:ร่วมคิด, ๒) Co2:ร่วมตัดสินใจ, ๓) Co3:ร่วมทำ, ๔) Co4:ร่วมนำไปใช้, ๕) Co5:ร่วมสะท้อนคิด, 6) Co6:ร่วมประเมิน, 7) Co7:ร่วมพัฒนา, 8) Co8:ร่วมชื่นชม